vrijdag 22 februari 2013

POP-up inspiratie


Gisteravond was de aftrap van de allereerste POP-up night rondom de voorstelling Escape.
Een aantal ideeën en aanzetten van scènes werden achter elkaar getoond met ondersteunde tijdelijke muziek en een aantal proef composities. Met als leuk element om te vermelden dat de mensen die er gister bij waren zelfs al als eersten een aantal (test)composities van Gérard Schiphorst zelf hebben gehoord. Het publiek heeft gisteravond zogezegd een voorproefje gehad van elementen die in deze vorm of in net even wat andere samenstellingen wellicht wel te zien zullen zijn in de uiteindelijke voorstelling. Een tipje van de sluier werd opgelicht maar er werd vooral ook gezocht, getest en geproefd. Ruwe losse flarden zijn er gespeeld, er is wat verteld over de thema's en gedachten bij de voorstelling, er is gelachen en gedronken na afloop en niet onbelangrijk: de makers kregen de allereerste reacties en indrukken van hun publiek te horen! Goed om even wat reacties terug te krijgen van de TAMTAM objektentheater vrienden en wat uit te proberen voor publiek.

Door het voor een publiek te doen hebben de makers en spelers even kunnen ervaren en voelen welke schakels er nog missen. Natuurlijk hadden Marije van der Sande en Gérard Schiphorst daar al wel een idee van maar het is niet irrelevant ook even een spiegel voor gehouden te krijgen. En wat fijn dat ze deze spiegel nu niet zelf hoeven vast te houden. Want TAMTAM inspireert dan (hopelijk) wel hun publiek tijdens hun voorstellingen maar het publiek inspireert hen ook en dit was een van die momenten! Inspiratie en reflectie en op die manier terug gaan naar waar er nog over nagedacht moet worden en de timing weer in de vingers krijgen. Het is een mooie avond geweest met een prettig aantal vrienden. Een avond vol ongepolijst maar echt theater. Improviserend en rennend inspelen op het feit dat je in deze fase alles in je eentje moet doen. Tijdens het spelen wordt er gesjeesd langs videomixer, licht- en geluidstafels, camera's en objecten en er wordt stiekem ook nog druk overleg gepleegd achter de schermen. Gelukkig kon het publiek daar wel om lachen want iedereen wist immers dat de voorstelling nog niet af zou zijn. Dat heeft ook zo zijn charme toch?

Enkele vragen die bij het publiek opkwamen; hoe merk je dat het live is? Een goeie vraag daar zijn al wat ideeën over en daar wordt natuurlijk nog verder over nagedacht. En hoe komen we na een aantal begin scènes nou uiteindelijk in de man zijn kamer terecht? Dat was nu een snelle schakel die moeilijk te maken was. Daar gaan ze bij TAMTAM o.a. ook de komende weken weer mee bezig! Op deze blog kun je op de hoogte gehouden worden van de ontwikkelingen rondom deze vragen. Het was een goeie avond die de boel weer lekker aan het rollen heeft gebracht! Soms leveren deze momenten plots nieuwe inzichten op en POPT er ineens een goed idee op. Of moet ik zeggen POP(t)-up.
Inspiratie!

Er komen nog meer POP-up nights. Wil je die bijwonen?
Wordt vriend van TAMTAM en krijg kort van te voren te horen wanneer er een POP-up night plaatsvindt en in welke vorm (een werkvoorstelling, thema-avond, try-out en andere mogelijke vormen).
Hoe wordt je vriend? Ga naar de Facebook pagina of meld je aan op

woensdag 20 februari 2013

Een weg in montagekaartjes



Bij het maken van een complexe voorstelling zoals Escape krijg je hoe dan ook te maken met ordening. Een mooi woord om mee te beginnen aangezien de voorstelling immers over een man gaat met verzamelwoede. Het verschijnsel verzamelen is overal aanwezig in ons dagelijkse leven en maakt daarmee deel uit van de volkscultuur en waar verzameld wordt moet uiteindelijk geordend worden. Ook de prachtige ideeën voor de voorstelling moeten op een gegeven moment worden geordend. Bij TAMTAM zijn ze daar erg goed in. Zelfs als het gaat om een scène die er nog niet tussen lijkt te passen. Dit komt mede omdat problemen niet worden gezien als iets negatiefs maar als een element dat kan helpen bij de voortgang van het stuk. Een probleem is er namelijk om opgelost te worden. Allereerst moet je het probleem groter maken dan jezelf. Je moet het drama erin zoeken. uiteindelijk  ga je het geheel in orde brengen. Ordenen.

Om helderheid en overzicht te verschaffen bij het ontwerpen, werken ze bij TAMTAM vaak met montagekaartjes. Een handig middel om elementen uit de voorstelling te ordenen, rangschikken en composities mee uit te proberen. Dat wil zeggen; er wordt gewerkt met kaartjes waarop scènes of ideeën worden opgeschreven die gedurende het onderzoeksproces ontstaan. Deze kaartjes worden verspreid op een tafel (Hierop staat dus al het materiaal wat er is) en worden zo goed en zo kwaad als het gaat onderverdeeld in bepaalde groepen. Zo zijn er inmiddels kaartjes die vallen onder de volgende kopjes: de man, parasieten, kamer, scènes, ziel, muziek, decor, videoclips en effecten. Er wordt geschoven met de kaartjes en er ontstaan associaties bij, die op hun beurt ook weer op kaartjes komen en tussendoor worden er nog dingen samengevoegd of gelinkt. Want dat is het mooie van deze manier van theater maken, je kan schakelen en met al je middelen, mogelijkheden en ideeën verschillende combinaties en composities maken. Zo kom je erachter wat het beste werkt en welke samenhang alles heeft en rollen er uiteindelijk duidelijke thema’s uit. Door de kaartjes kom je er soms ook achter dat bepaalde dingen niet achter elkaar kunnen. Er wordt druk geschoven, er ontstaan filosofische gesprekken over inhoud, ontwikkeling en esthetiek en er worden briljante ingevingen genoteerd. Een prachtig proces dat na een uurtje of twee/drie erom smeekt los gelaten te worden. De hoofden zijn vol en de kaartjes vragen om afstand.


Een goed moment om even wat scènes in de praktijk te gaan testen en waar kan dat beter dan in een gloednieuw vers van de pers decor. Want jawel, na een lange dag en een atelier dat gisteravond laat al rokend en smeulend werd achtergelaten met een geur die vanochtend nog huiveringwekkend tussen de kieren van het gebouw hing, was de kamer van de man dan toch echt af!  De kamer van hoofdpersonage H (of moet ik zeggen hoofd-slachtoffer?) was af en daar moest in gespeeld worden!

Misschien al nieuwsgierig waarom het atelier zo stonk? Een tipje van de sluier: De boosdoener was een doorgezaagde schoen die nu in de kamer van de verzamelaar zit. Misschien ook benieuwd naar de scènes die er deze dagen gemaakt zijn en die zich afspelen in de kamer van de man? Sommigen hoeven niet lang te wachten want morgen is namelijk de eerste POP-up night rondom Escape! Een eerste kennismaking met deze nieuwe voorstelling. Meer weten over de POP-up nights? klik op de link!

dinsdag 12 februari 2013

Een productieve week



Marije van der Sande en Gérard Schiphorst zijn druk in de weer met het bedenken en maken van hun nieuwe voorstelling ‘Escape’. Hierin wordt het verhaal verteld van een man die lijdt aan Compulsive Hoarding Disorder: dwangmatige verzamelzucht, objectomanie. Het is een hectische periode en hun focus moet werkelijk overal zijn.  TAMTAM objektentheater heeft natuurlijk al jaren een specifiek eigen stijl maar dit keer hebben ze ervoor gekozen iets totaal nieuws te doen. Een spannend experiment dat gepaard gaat met millimeterwerk. TAMTAM gaat hiermee een nieuwe uitdaging aan zonder hun eigen stijl te verloochenen. Uiteraard werkt TAMTAM nog steeds met objecten en blijft het zijn beeldende inslag behouden maar dan net even wat anders. Het publiek krijgt ditmaal een unieke live- experience  voorgeschoteld. De voorstelling ‘Escape’ is voor zijn publiek te zien via een scherm van 3 bij 4 meter met daarachter de acteurs en objecten die ons mee zullen nemen het verhaal in.

Het is een drukke week geweest. Midden in een maak -en repetitie proces zitten is überhaupt al druk maar door deze nieuwe vorm zijn er een aantal extra aandachtspunten bij gekomen. Er moet van alles uitgetest en uitgeprobeerd worden. Het werken met 4 beamers vraagt om een enorme precisie. TAMTAM is deze week dan ook veel bezig geweest met de techniek rondom deze voorstelling.
 

Zo kwam deze week ook theatertechnicus Huub langs om naar het een en ander te kijken. De instellingen van de beamers werden op elkaar afgesteld (en wat probleempjes werden verholpen) maar ook  licht en lichtfilters werden getest. Omdat er gewerkt word met camera’s en beeld werden er Frost filters in de lampen gehangen zodat er een mooi egaal licht ontstond. Er werden testjes gedaan met kleurfilters, cross-over beelden en er werd gekeken naar de verschillende projectiegroottes. Naast dat er veel technische kennis bij komt kijken, brengt het werken met het scherm ook cadeautjes met zich mee; een beeld kan er bijvoorbeeld heel anders uitzien op het scherm dan in het echt. Hier kunnen de makers van ‘Escape' prachtige vormen in ontdekken, emotionele beelden mee oproepen en spelenderwijs scènes uit destilleren. 


Begin deze week was ook de eerste versie van het hoofdpersonage af. Van kleimodel, naar foamrubberen hoofd, naar man. De man heeft nog geen naam. Bij de eerste tests bleek dat de huid van de man wel erg veel licht ving en dat dit niet het gewenste effect had op het scherm. Hierna zijn er wat kleurproefjes uitgevoerd op de huid van de man. De kleur is nog niet helemaal zoals ze het willen maar ze zijn op de goede weg en in combinatie met licht werkt het nu al een stuk beter.
Hiernaast een eerste (onbeschilderde) versie van de man.

Gérard Schiphorst en Marije van der Sande begonnen de week door zichzelf een aantal vragen te stellen. Hoe zag de eerste mens eruit? Waaruit wil de man escapen? Wat is er zo erg aan deze wereld dat hij zegt “Ik ontsnap”? Wat gebeurd er allemaal in de man zijn huis? Hoe ziet zijn kamer eruit en hoe is deze opgebouwd? Bij de laatste vraag is er alweer een enorme sprong gemaakt. Met hulp van kunstenaar Jeroen Diepenmaat hebben ze een grote stap gemaakt wat betreft het decorontwerp bij de kamer van de man. Stukje bij beetje krijgt zijn kamer deze week steeds meer vorm.

Zoals je al een beetje gehoord hebt bestaat het werk van deze makers uit vele elementen. Ze moeten dan ook beschikken over een breed scala aan kennis en vaardigheden. Deze week alleen al is er weer vooruitgang geboekt bij het ontwerpen, testen en maken van decorstukken, objecten en scènes en bij het testen en (in)stellen van licht, camera’s,  beamers en andere techniek. Dit alles zowel apart van elkaar als in combinatie met elkaar, want uiteindelijk moet alles natuurlijk een mooi geheel gaan vormen waarbij alles in en met elkaar verweven is. Mede hierdoor gaat TAMTAM ook anders met hun repetitieproces om dan vele andere groepen. Het is namelijk niet zo dat er 1 element wordt gemaakt en er dan met het volgende bezig wordt gegaan. Een repetitieproces bestaat dan ook niet alleen uit het repeteren en spelen van scènes. Nee, alles is bij TAMTAM met elkaar verweven en wordt kriskras door elkaar gemaakt. Muziek wordt bij scènes gemaakt en scènes worden precies getimed op de muziek. Decor wordt gemaakt in combinatie met het verhaal dat ze willen vertellen en dramatische kracht die het kan bevatten. Decor en muziek gaan weer samen, er wordt weer iets uitgehaald of aangepast, er wordt weer wat gespeeld en ontworpen. Enzovoorts, enzovoorts.  Alles wordt in combinaties met elkaar uitgetest en als iets niet het gewenste effect heeft sneuvelen er ook weer dingen. Het mooie is dat daar waar vele kunstenaars zeggen (zoals ze geleerd hebben): “Kill your darlings” (over sneuvelen gesproken), Gérard en Marije zeggen “Save your darlings for later”. Misschien op een ander tijdstip, wellicht een andere plaats of in een andere voorstelling komt het alsnog aan bod. 

Een van de eerste mensen op aarde? (Door Marije van der Sande)